Voor de operatie aan mijn gebroken sleutelbeen krijg ik een infuus. Het lukt de verpleegkundige niet om daarvoor de prik te zetten. ‘Jeroen, kun jij dit even doen’, roept ze naar de andere kant van de zaal waar ik lig. Jeroen, anesthesist, staat nog niet aan mijn bed of een andere verpleegkundige vraagt hem om dadelijk te kijken naar de vrouw in het bed tegenover me. Terwijl Jeroen de prik zet, krijgt hij van weer een ander de vraag wat er aan de hand is met een patiënt die hij net heeft gezien. Tussen de antwoorden aan zijn collega’s door legt Jeroen ook uit hoe de operatie gaat.
Jeroen is niet de enige die onder hoogspanning werkt in het ziekenhuis waar ik kom. Bij de controle van de operatiewond twee weken later zegt de specialist: ’Sorry dat ik wat later ben’, terwijl ze een hap uit een bruine boterham neemt. ‘Geen tijd om te lunchen.’
Fout in dossier
Ook zij staat mij uiterst vriendelijk te woord. Bewonderenswaardig. Dat al deze werkdruk ook tot fouten leidt, ervaar ik ook. In mijn dossier staat dat ik aan de rechterschouder ben geopereerd. Terwijl het toch echt de linker was.
Ondertussen demonstreren huisartsen op het Malieveld. Ook voor hen is de maat vol. Dat je na je werk nog zesentachtig brieven over patiënten moet doornemen is al van de gekke, maar helemaal gek wordt het als je vanwege tijdgebrek niet kunt ingaan op een euthanasieverzoek en uit arren moede dan maar voorstelt om dat op je vrije dag te doen.
PRET
Wat moet je als individuele zorgverlener met dit soort structurele overbelasting? Je hebt niet een-twee-drie een nieuw zorgstelsel. Dus dan maar zelf zorgen dat je er niet aan onderdoor gaat?
Tijdens mijn herstel krijg ik het boek Breinfitness van Noëlle Kamminga onder ogen. Je houdt je brein in conditie door de dingen die je doet met volle aandacht te doen, de tijd te nemen om te plannen en in alle rust weloverwogen besluiten te nemen. Om dat te realiseren, moet je op tijd pauzes nemen, rust inbouwen, één ding tegelijk doen en je tempo aanpassen. Kortom: je moet een PRET-strategie volgen.
Organisatieniveau
Vertel dat aan Jeroen, de specialist, of de overbezette huisarts. Op z’n best zullen ze je meewarig aankijken. Pauzeren lukt niet, rust ontbreekt, en van één ding tegelijk doen komt het zeker niet als er onder het prikken van alle kanten vragen op je worden afgevuurd. En wie zijn tempo gaat aanpassen, ziet de rij met wachtenden alleen maar groter worden.
De permanente werkdruk los je niet op een individuele manier op. Je zou de PRET-benadering zoals die in Breinfitness wordt gepropageerd op organisatieniveau moeten aanpakken. Maak roosters waarin realistische pauzes zijn ingepland, regel dat zorgverleners na hun werk echt vrij zijn, bespreek met elkaar hoe je ervoor zorgt dat ieder ongestoord zijn werk kan doen en geef vooral iedereen de ruimte om het werk in het eigen tempo te doen. Niet makkelijk, wel nodig.