Onlangs berichtte vakbond CNV dat meer dan de helft van de medewerkers in de zorg en het onderwijs meer werkdruk ervaart door de coronacrisis. Volgens hen is het ziekteverzuim gestegen en dreigen collega’s over te stappen naar een andere sector. Ook de marktsector staat onder druk, met name de ICT. De eisen zijn hoger geworden en de onzekerheid over het behoud van de baan is toegenomen. Hoe zorg je dan dat je niet burn-out raakt?

Bij verpleegkundigen krijg je niet de indruk dat ze zich zorgen maken over hun inkomen. Zorgpersoneel krijgt er in twee jaar 7,4% bij. Aan applaus voor deze helden ligt het ook niet direct. Al is menig zorgmedewerker wel cynisch over de steunbetuigingen. Wat stelt het voor, nu iedereen weer hutjemutje door de winkelstraten loopt?

Mogelijk speelt een rol dat in sommige sectoren van de zorg er nog steeds onvoldoende goed beschermingsmateriaal is. Dit roept angst op, zeker nu een tweede golf dreigt. Onvoldoende mogelijkheid om vakantie te nemen, extra lange dagen maken, ook dat verhoogt de werkdruk.

Traumatisering

Een onderbelichte factor van het risico op burn-out bij artsen en verpleegkundigen in deze tijd is de traumatisering van verpleegkundigen en artsen door de ervaringen met Covid-19 patiënten. Dat komt door de manier waarop ons ‘overlevingsbrein’ werkt. Dat registreert direct gevaar en stuurt, zonder dat we er greep op hebben, onze emoties.

Zolang de pandemie aanblijft, wordt het overlevingsbrein van zorgprofessionals voortdurend geactiveerd met signalen van dreigend gevaar. Dat kan leiden tot typische traumaverschijnselen zoals verstoring van slaap, eetlust, warmteregulatie, bloeddruk en seksueel verlangen, en ook tot interesseverlies en verhoogde schrikachtigheid. Hierdoor blijf je gespannen en herstel je langzamer van verwondingen. Ook gaat je geheugen achteruit en kun je niet meer helder nadenken.

Snelle traumabehandeling

Dit soort trauma’s, die je ongemerkt opdoet, zijn goed te behandelen met de door de Amerikaanse psycholoog Philip Manfield ontwikkelde Flashtechniek. Speciaal voor verpleegkundigen en artsen organiseert Manfield gratis Webinars over de flashtechniek (zie: www.flashtechnique.com). Ook in Nederland kun je die Webinars volgen.

Bij de Flashtechniek sta je kortstondig stil bij een traumaherinnering, zonder die herinnering in detail voor de geest te halen. Vervolgens focus je op een sterk positieve ervaring. Dat kan van alles zijn: een vakantieherinnering, een mooie wandeling, of een sportprestatie. Kom je niet op zo’n ervaring dan kun je ook luisteren naar je favoriete muziek. Als je je focust op je positieve ervaring knipper je heel snel drie keer met je ogen, en tikt daarbij rustig met je handen afwisselend op je bovenbenen. Herhaal het snelle knipperen zo’n vijf keer, en ga dan na of er iets is veranderd aan de beleving van de oorspronkelijke gebeurtenis. Misschien zie je ineens een andere uitsnede van de werkelijkheid of staat het beeld meer op een afstand.

De veranderingen die optreden door de Flashtechniek blijken vaak van lange duur te zijn. Volgens Manfield rapporteren cliënten nog na anderhalf jaar dat de resultaten van de behandeling met Flash stabiel zijn.

Werking

De methode werkt, omdat de gebruikelijke alarmreactie (vechten of vluchten) niet wordt opgeroepen bij de traumabehandeling. Dit stemt overeen met de resultaten van het onderzoek dat Paul Siegel in 2017 deed bij mensen met een spinnenfobie. Het bleek dat de groep fobici die, zonder zich dit echt bewust te zijn, blootgesteld werd aan het beeld van een tarantula, sneller van hun fobie af was, dan de groep die de afbeelding heel expliciet onder ogen kreeg.

De Flashtechniek is duizenden keren toegepast en tot nu toe is er één medewerker in de zorg geweest die na afloop van een Webinar rapporteerde dat de stress was toegenomen. Bij de anderen was de stress aanzienlijk afgenomen, hetgeen ook bleek na de follow-up een aantal weken later.

Zelf heb ik bij Philip Manfield de opleiding voor Flash therapeut gevolgd en pas de techniek regelmatig toe. Een voorbeeld hiervan is te zien op deze video (//bit.ly/StroomQ), waarin een arts die zelf met Corona op de IC heeft gelegen, vertelt over zijn door Covid-19 veroorzaakte hallucinaties.

Zelf doen

Mocht je zelf een corona trauma hebben opgelopen, of je anderszins getraumatiseerd voelen, dan kun je, met een kleine aanpassing, de Flashtechniek ook zelf toepassen. Dat gaat zo.

Denk kort aan een nare ervaring en bepaal voor jezelf hoe akelig die is op een schaal van 0 tot 10. Ga vervolgens aan de slag om een moodboard te maken van fijne herinneringen. Knip plaatjes uit een glossy, selecteer foto’s van alles wat je een goed gevoel geeft. Kijk leuke filmpjes op You Tube.

Heb je je happy moodboard af, ga er dan met je blik overheen. Knipper drie keer drie heel snel met je ogen. Ga dan na of je happy moodboard nog andere positieve herinneringen oproept. Sta stil bij iedere nieuwe positieve herinnering en herhaal het snel knipperen met je ogen. Als de oorspronkelijke herinnering geen akelige emotie meer oproept, kun je afronden met de vraag: wat heb je ervan geleerd? Hoe gaat dat mijn leven veranderen? Geheid dat je je beter voelt.